Rembrandt Veldhuijzen van Zanten: Opmerkingen Lutz Jacobi over Hounspolder zijn beschamend – Terugblik en Stand van zaken
Foto-Weidevogelgebied Hounspolder bron Leeuwarder Courant
(tekst: ingezonden)
De Hounspolder en de nieuwbouwplannen
Bijgaand artikel is gepubliceerd in het januarinummer van Diggelfjoer, de dorpskrant van Goutum, en is geschreven door Rembrandt Veldhuijzen van Zanten. Hieraan voorafgaand een toelichting van hemzelf.
Ik woon ruim 30 jaar in het dorp Goutum. Ik ben vanaf de jaren ‘90 actief voor het behoud van onze mooie leefomgeving en ik ben zo’n tien jaar bestuurslid , waaronder voorzitter, van Dorpsbelang Goutum geweest. Ik heb me onder meer ingezet voor het behoud van de weidevogels, tot aan de Raad van State toe: “ Bouw eerst in Middelsee en spaar het eersteklas weidevogelgebied Techum.”
De Hounspolder is het laatste weidevogelgebied in de Zuidlanden. Sinds 2004 ben ik voorzitter van de Molenstichting die drie Rijks monumentale Amerikaanse windmotoren gerestaureerd heeft. De molen aan de Hounsdyk bemaalt de Hounspolder waar vrijwilligers dankzij het creëren van plas-dras en een uitgekiend beheer jaar op jaar bijzondere broedresultaten behalen.
Worden de woningbouwplannen voor De Hem ongewijzigd doorgezet, dan zijn de weidevogels gedoemd te verdwijnen. Alleen het aanhouden van een 300m brede groene buffer kan de vogels redden. In 2018 heeft de gemeenteraad op voorstel van GroenLinks UNANIEM een motie aangenomen om het broedgebied te behouden en beter te beschermen. In de huidige plannen wordt er echter nog steeds onvoldoende afstand in acht genomen.
De opmerkingen van Lutz Jacobi, als raadslid en ambassadeur van de weidevogels, in Liwwadders februari ‘22 vind ik beschamend! Zij zegt: “De vogels in de Hounspolder redden zich wel”. Alle deskundigen zeggen van niet. Er is ook wel degelijk eerder, zie hierboven, aan de bel getrokken. Het is nog niet te laat. Neem als gemeente geen onomkeerbare beslissingen, pas het voorzorgsprincipe toe. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. Anno 2022 waarin we allemaal zorgen hebben om de teloorgang van de biodiversiteit mag je niet willens en wetens hoogwaardige bestaande natuur opofferen voor een paar woningen. Geen zich zelf respecterend raadslid kan zich dat veroorloven. Er zijn namelijk best alternatieven. Tot nu toe hebben geld en coalitiebelangen de doorslag gegeven. GroenLinks is “door de pomp gegaan”. Ten koste van de vogels. Zoals de Volkskrant op 14 februari schreef: ”Het gaat om de bereidheid een gedachte die je jarenlang hebt, woningen daar bouwen, een wending te geven. Daarvoor moet geld worden afgeboekt, dat vindt geen enkele politicus leuk. Maar Nederland ( lees in dit geval Leeuwarden) groen houden kost nu eenmaal geld”.
De gemeente beroept zich erop dat er een compensatiegedrag is betaald. Dat mag zo zijn, maar de Algemene Rekenkamer heeft onlangs gerapporteerd dat er landelijk € 80 miljoen is uitgekeerd aan onder andere boeren, maar dat het niet heeft gewerkt! Met andere woorden, de weidevogels zijn er niet mee geholpen. Opvallend overigens dat de gemeente ook van dit systeem af wil, maar zich er ondertussen wel op beroept.
Bij de komende behandeling van het ontwerp-bestemmingsplan De Hem zal er opnieuw een beroep op de raad gedaan worden om deskundige adviezen op te volgen, zijn eigen motie uit 2018 onverkort uit te voeren en de groene uitgangspunten van de onlangs vastgestelde Omgevingsvisie in praktijk te brengen.
Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen kunnen kiezers met hun stemgedrag aangeven of zij ook een evenwichtiger belangenafweging willen.
==========================
Weidevogels in de Hounspolder………Terugblik en Stand van zaken
Het was best een enerverend jaar voor allen die zich betrokken voelen bij het behoud van de weidevogels in de Hounspolder zoals de oeroude polder bij de windmotor aan de Hounsdyk in de wandeling is gaan heten. In Goutum en omgeving, in de gemeenteraad van Leeuwarden en ook bij de provincie in Provinciale Staten was onze weidevogelpolder regelmatig onderwerp van gesprek. Er is ingesproken, en gedemonstreerd voor Stadhuis en Provinciehuis met muziek en gigantische vogelnesten en straatnaamborden (Gruttoweg, Kievitweg). Tal van ingezonden brieven en opiniestukken geschreven voor de Leeuwarder Courant en het Fries Dagblad en er verschenen artikelen In Trouw en Liwwadders. In het radioprogramma Vroege Vogels hield onze weidevogelkenner Anne Venema een hartstochtelijk betoog voor onze weidevogels. Dat alles was te danken aan een eendrachtig samen optrekken van de Goutumer Molenstichting, die de polder mag beheren, Dorpsbelang Goutum, Milieudefensie en de Klimaatcoalitie.
Petitie
I n deze enthousiaste groep werd het idee geboren om een petitie te lanceren voor het behoud en bescherming van de weidevogels in de polder met een pleidooi voor voldoende afstand tussen de geplande woningbouw in De Hem en de weidevogelpolder. In korte tijd hebben ruim 2000 mensen deze petitie ondertekend. Op 9 juni jl. werd deze onder het oog van een levensgrote grutto en met spandoeken op het stadhuis aangeboden. Intussen hadden ook Natuurmonumenten, It Fryske Gea, Staatsbosbeheer en enkele Friese PvdA-prominenten zich achter de actie geschaard. Er was weliswaar een flinke discussie in de raad, maar uiteindelijk stelde een meerderheid het Stedenbouwkundigplan voor De Hem toch vrijwel ongewijzigd vast. Alleen FNP, PvdD, Gemeentebelangen en lijst058 stemden tegen. Er bleef echter onduidelijkheid bestaan over de woningbouwbehoefte, de financiële onderbouwing van het plan en het werkelijke effect van compensatie. Doorslag gaf het geld en het coalitiebelang. De weidevogels vooralsnog de verliezers. Toch was er enige winst. De groene bufferzône langs de Wirdumervaart werd in het definitieve plan van ca. 45 m opgerekt naar ca. 80 m breedte. Uit het woningbouwplan verdwenen 11 kavels. Maar 80 m is bij lange na niet genoeg en komt nog niet in de buurt van de 300 m die alle deskundigen de gemeente adviseren om het weidevogelbroedgebied te kunnen behouden. Behoud en bescherming waarover diezelfde gemeenteraad zich in 2018 op initiatief van GroenLinks unaniem bij motie uitsprak. Met name van de fractie van GroenLinks, maar ook van de andere politieke partijen vielen de standpunten en motivering om voor te stemmen bitter tegen en hadden we anders mogen verwachten. Hoezo wil Leeuwarden graag een groene en duurzame gemeente zijn? Bron foto: facebook Dorpsbelang
Verkiezingen
Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen kunt u laten merken dat deze besluitvorming niet deugde en er een andere belangenafweging moet plaatsvinden tussen woningbouw en behoud van bestaande hoogwaardige natuur. Ook de gemeente als eigenaar van de polder heeft een zorgplicht en behoort het voorzorgprincipe te hanteren en de weidevogels niet willens en wetens bloot te stellen aan vernietiging van hun broedgebied. Het is met de kennis van nu ook helemaal tegen de tijdgeest in om bestaande hoogwaardige natuur op te offeren. Ook voor gemeenteraadsleden (straks zijn er ook weer nieuwe) is het geen schande om van mening te veranderen. Dat kan nog steeds.
Ontwerp-bestemmingsplan De Hem
Binnenkort zal het ontwerp-bestemmingsplan voor De Hem gepubliceerd worden. Dan kan eenieder (opnieuw) een zienswijze indienen bij B&W met een verzoek om wel tegemoet te komen aan de 300m verstoringsafstand. De samenwerkende ”natuurbeschermers” zullen hier zeker gebruik van maken. Hoe meer mensen de gemeenteraad proberen te overtuigen dat een aangepast bestemmingsplan met iets minder huizen en een grotere afstand tussen woningbouw en weidevogelbroedgebied belangrijk is, des te beter. Dat past ook beter in de tijdgeest waarin er veel meer aandacht voor natuurbescherming, biodiversiteit en groen in de directe woonomgeving gevraagd wordt.
Provinciale Weidevogelnota en Omgevingsverordening
Bij de behandeling van de Weidevogelnota 2021-2030 in Provinciale Staten werd uitvoerig stil gestaan bij de Hounspolder. Op de kaarten bij dit beleidsstuk staat tot ons genoegen de Hounspolder ingetekend als Weidevogelkansgebied. Terecht natuurlijk, maar ook zeer tegen de zin van de gemeente die het wil schrappen. De gedeputeerde die erover werd aangesproken n.a.v. een motie “verklapte” dat dit weidevogelgebied eigenlijk aangeduid moet worden als Parel! Een nog hogere status dan kansgebied. Bij de behandeling van de provinciale Omgevingsverordening later dit jaar zal de discussie over de betekenis van de Hounspolder zeker opnieuw aan de orde komen en zullen hopelijk meer politieke partijen zich uitspreken voor behoud en bescherming. Ook bij de behandeling van de Omgevingsvisie van de gemeente is voor dit doel door ons ingesproken.
Weidevogels in de polder
2 021 kende een bijzonder goed broedresultaat mede door de weersomstandigheden. Zoals elk jaar houdt onze Anne Venema nauwkeurige tellingen. Dit jaar broedden er 18 paar grutto’s, 13 paar kieviten, 22 paar tureluurs en 9 paar scholeksters. Allemaal met piken. Dit zijn aantallen die voor een broedgebied van 8,5 ha uitzonderlijk zijn. Ter vergelijking 25 paar grutto’s op 100 ha geldt provinciaal als een goed weidevogelgebied. Al met al een pracht resultaat. En
bron foto: IVN natuur educatie Leeuwarden
dan heb ik het nog niet over 14 andere soorten als diverse eenden, watersnip, plevier, kwikstaart enz. Ook de lepelaar weet de polder zo nu en dan te vinden.
Vrijwilligers in de polder
Om de conditie van de polder goed te houden is onderhoud nodig. Samen met onze natuurvriendelijke boer Visser uit Wytgaard hebben vrijwilligers van de Molenstichting en de Vogelwacht de waterafvoer uit de greppels hersteld en verbeterd, rûge dong verspreid en het molenerf toegankelijk gehouden. In goede samenwerking met de gemeente en de aannemer is er een nieuwe duiker in de afvoersloot van de windmotor geplaatst. Als straks het voorjaar zich weer aandient zal de polder met hekken en gaas weer helemaal afgesloten worden voor predatoren. Steenmarter maar ook huiskatten kunnen in een nacht grote schade aanrichten. Daarom doe ik hier dan ook een dringend beroep op de kattenbezitters in Goutum en Wiarda om hun huisdier s ‘nachts binnen te houden. Vogel op het nest, kat in het mandje!
Nieuwjaarskaarten-actie ”De Hounspolder met afstand de mooiste polder”
In grote delen van Goutum en Wiarda zijn eind december Nieuwjaarskaarten huis aan huis bezorgd met verzoek deze na ondertekening te versturen naar de gemeenteraad en B&W. De actie kreeg veel positieve reacties en op het stadhuis zijn er enkele honderden binnengekomen. Nu maar hopen dat 2022 voor het gemeentebestuur en de weidevogels een gelukkig jaar wordt.
Rembrandt Veldhuijzen van Zanten, Vz. Molenstichting