Provincie: Verlenging van Frij Stiper is nodig anders hebben ze nog tot 1 juli om 154.088 euro op te maken en dat is veel geld voor zo’n korte tijd
Project Frij-Stiper deel 3
Hetty Janssen stond te popelen
Project werd te lichtvaardig opgezet
Financiering onhelder
Wat was het beleid van de gemeente Leeuwarden?
Het is 24 november 2017. Op twitter meldt zich Hetty Janssen, lid van provinciale staten (PvdA) van Friesland. Janssen roept:
“Ik heb me al opgegeven. Wanneer horen de frijstipers wat meer over hun inzet voor 2018? Na een eerste mail, niks meer gehoord. Ik sta te popelen om te beginnen.”
In twee bijdragen gaf Liwwadders inzicht in het verloop van het project Frij-Stipers, dat bedoeld was om in 2017 en 2018 een 1000-tal uitkeringsgerechtigden als vrijwilliger aan de slag te krijgen bij de projecten van de Culturele Hoofdstad 2018, begeleid met training, ondersteuning van ervaren ‘gewone’ vrijwilligers, lid worden van de Frij-Stipers-club, en meer mooie dingen. Dit project is allesbehalve verlopen zoals het was gepland. Met de nodige moeite – het duurde lang – kreeg Liwwadders van de provincie Friesland de beschikking over documenten, opgevraagd via de WOB.
Het is vermakelijk juist van deze Hetty Janssen deze ontboezeming te horen. Immers, de animator van het project en indiener van subsidie-aanvragen bij gemeente, ESF, provincie, is Ernst Janssen, de directeur-bestuurder van WELLZO, een (inmiddels opgeheven) Leeuwarder welzijnsorganisatie. H. Janssen en E. Janssen kennen elkaar goed. Tot wie richtte Hetty Janssen zich met deze tweet?
Hetty Janssen zal zich gemeld hebben als een van de ervaren vrijwilligers die de kansarme uitkeringsgerechtigden uit hun isolement moesten halen. Een nobel streven, dat de nodige inspanning blijkt te kosten. Meer inspanning dan verwacht. Zoals in de eerdere verhalen aangegeven, valt het aantal aanmeldingen ernstig tegen. In de opzet van het project komt een eerste wijziging – andere besteding van een deel van het subsidie – in de periode september 2017.
WELLZO schrijft dat “de ervaren Frij-Stipers (die dus de uitkeringsgerechtigden moeten begeleiden, red.), zelf ook aansturing en training van een professional nodig hebben…. De kwaliteit van de inzet van ervaren Frij-Stipers en vrijwilligerscoaches wordt daarmee verhoogd …”.
De aansturing zal …. uren kosten … en tegen een tarief van …. per uur komt dat op een bedrag van € 55.631” Het is onbekend of Hetty Janssen deze versterkte aansturing ook moest ondergaan.
In de stukken die Liwwadders via de WOB verkreeg worden systematisch op relevante onderdelen aantallen uren en bedragen weggelakt. Blijkbaar mag de buitenwereld niet weten wat bijvoorbeeld de Vrijwilligers Academie Friesland (VAF) aan dit project heeft verdiend. Liwwadders vroeg hierover gegevens op bij de VAF zelf, maar de VAF geeft niet thuis.
Moeizaam
Met vertraging levert WELLZO 31 januari 2018 een eerste, door de subsidiegever provincie Friesland voorgeschreven, tussenrapportage op. Volgens deze rapportage zijn er tussen de betrokken organisaties verschillen van inzicht. Het project loopt erg moeizaam. Niet geheel duidelijk is op grond van welke argumenten het gebeurt, maar besloten wordt om niet de ambities (aantallen deelnemers e.d.) bij te stellen. In plaats daarvan moet geïnvesteerd worden in verhoging van de instroom. De provincie gaat hiermee akkoord.
Bij de documenten die Liwwadders ontving bevinden zich geen stukken die in directe zin verslag doen over de resultaten van deze acties. De documenten vertonen een aanzienlijke leegte tot eind augustus 2018. Dan pas stuurt WELLZO de provincie een soort van evaluatie en een voorstel voor vergaande aanpassing van het project.
Uit de evaluatie valt op te maken dat de acties voor verhoging van de instroom weinig effect hebben gehad. Er zal op deze evaluatie wel even zijn gekauwd binnen het provinciehuis. Het is een merkwaardig stuk getuige passages als de volgende:
“Welk resultaat willen we opgeleverd zien? Tegelijkertijd weten we ook dat wat je vandaag bedenkt niet een eeuwigheidswaarde heeft …. We werken in dit project op een iteratieve manier, passend bij deze tijd, vol beweging en anticiperend op de ontwikkelingen die elkaar met grote snelheid opvolgen“. Een eindje verderop, bij de vraag of het project op planning ligt: “Het project ligt gedeeltelijk op planning, dit is een genuanceerd antwoord.”
Gewoon opschrijven dat de planning op geen stukken na gehaald is zou ook wel erg ouderwets zijn, niet iteratief, niet anticiperend en te weinig rekening houden met de snelheid van alle ontwikkelingen.
De inhoudelijke analyse van wat er mis ging tendeert steeds in dezelfde richting: meer begeleiding. We lezen:
“Na het ESF-traject is een groot deel van de deelnemers nog niet in staat om zelfstandig duurzaam te participeren. Men heeft goede, en voor sommigen erg grote, stappen gezet richting optimaal resultaat. Echter in de praktijk merken we drie zaken: 1. Het geleerde beklijft niet goed zonder aanvullende begeleiding. 2. De kloof naar duurzaam participeren is nog te groot om te overbruggen. 3. Het participatieniveau bij uitstroom sluit niet aan bij bestaand aanbod.”
We horen ook organisatorische kritiek:
Op de vraag of de projectorganisatie goed werkt antwoordt WELLZO: “De projectorganisatie is onderhevig aan mutaties, passend bij de ontwikkeling van onze partners als binnen ons eigen team. Veranderingen die plaatsvonden zijn de wisselingen van projectleiderschap (i.v.m. pensioen en het vinden van ander werk), zowel voor het projectteam als KH 2018. Er zijn medewerkers vertrokken en bijgekomen. Tussentijds is de samenstelling van de projectgroep veranderd: deskundigen zijn eerder beschikbaar op afroep dan standaard aanwezigheid wordt gevraagd.”
Pas 20 november 2018 stuurt de provincie een brief waarin WELLZO wederom uitstel krijgt en een akkoord met een bijgesteld plan. Interessant is om in deze brief te lezen hoe er al op 11 juli een bestuurlijk overleg is geweest tussen provincie en WELLZO. In dat overleg deelde WELLZO mee dat het ‘project Frij-Stiper om verschillende redenen niet kon worden uitgevoerd zoals was beschreven in de subsidieaanvraag’. Wat zou de betrokken gedeputeerde daar eigenlijk over gezegd hebben? Pas eind augustus volgt dan van WELLZO een nieuw voorstel. De provincie bewilligt hierin en stelt het nog resterende subsidie van € 154.0888 volledig beschikbaar. Terwijl er sprake is van een sterke vermindering van het aantal deelnemers. De totale subsidie van € 385.221 blijft voor WELLZO overeind. In een (geanonimiseerde) mail van een provinciaal ambtenaar van enkele maanden later, februari 2019 – als er voor de zoveelste keer verlenging wordt gevraagd – lezen we dat verlenging tot in 2020 nodig is, anders “hebben ze nog tot 1 juli om 154.088 op te maken en dat is wel veel geld voor zo korte tijd.”
Het gewijzigd plan lijkt een wat opgepoetste herhaling van wat oorspronkelijk – met ernstige onderschatting van de problematiek – ook was beoogd. Zoals ‘een gedegen intake aanbieden van vrijwilligersvacatures, het koppelen van buddy’s aan vrijwilligers’. Wat is daar nu eigenlijk nieuw aan?
Europees Sociaal Fonds (ESF) en opstelling van de gemeente
Hiervoor kwam terloops de relatie tussen het zogenaamde ESF-traject en de andere onderdelen aan de orde. Een provinciale adviesgroep maakte heel in het begin al verontruste opmerkingen over het samenlopen – hier en daar onnavolgbaar – van de diverse subsidiestromen.
Bij de stukken die Liwwadders via de WOB van de provincie ontving ontbraken documenten op het terrein van het ESF. Liwwadders vroeg aan de provincie medio december om deze documenten, naast andere stukken die nog ontbreken. Helaas zijn deze nog niet ontvangen.
Van de gemeente Leeuwarden kwam de informatie dat via het ESF 267 mensen uit Leeuwarden aan Frij-Stiper hebben deelgenomen. Dat is weer een ander getal dan elders genoemd. In de definitieve evaluatie en afrekening die Amaryllis (waarin WELLZO is opgegaan) zal moeten indienen, zal mogelijk een betrouwbaar getal worden vermeld. Lastig is misschien dat – zoals de gemeente Leeuwarden meedeelt – het ESF-aandeel in het project al is afgesloten, met een totaal aan kosten van € 210.000 voor Leeuwarden. De Vrijwilligers Academie Friesland deelde telefonisch mee dat haar aandeel in het ESF al was afgerekend. Hoe dat correspondeert met de looptijd van het project bij het Kansenfonds van de provincie is minder inzichtelijk.
De gemeente Leeuwarden was deelnemer in de Stuurgroep die de organisatie van het project aanstuurde. De naam van deze vertegenwoordiger is in de stukken weggelakt. Hoe gedroeg Leeuwarden zich binnen dit project?
De evaluatie van WELLZO (augustus 2018) vermeldt als knelpunt dat de “opdracht van levering van participanten aan de Coöperatie Amaryllis is verstrekt en aan het team Werk van de Dienst Sociale Zaken. Effectuering van de opdracht kwam laat of nauwelijks op gang.”
WELLZO vervolgt zelfs met:
“De ruimte van de gemeente wordt begrensd door het beleid. De taken van het college van b. en w. van de gemeente Leeuwarden kwamen niet op een lijn. Dit kwam tot uiting begin 2018 toen is besloten dat het Team Werk van de Dienst Sociale Zaken al haar inspanning alleen dient te geven aan inwoners die snel weer aan het werk kunnen (korte afstand tot de arbeidsmarkt). Onze potentiële Frij-Stipers hebben een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Het gevolg van deze beleidsmaatregel is dat er geen aanmeldingen meer binnenkomen van de Sociale Dienst Leeuwarden. Overigens doet dit fenomeen zich evenzo voor in de participerende gemeenten buiten Leeuwarden.”
Liwwadders stelde de gemeente Leeuwarden vragen over de koppeling tussen ESF-subsidie en gemeentelijke bijdrage. Naast het genoemde aantal van 267 Leeuwarder deelnemers en het bedrag
van € 210.000 (ex btw) wees de gemeente op geen enkele manier op deze door WELLZO gesignaleerde beleidsmatige struikelblokken die blijkbaar frustrerend op het project hebben gewerkt. Kwaadwillenden zouden er zelfs een vorm van sabotage in kunnen zien.
Mede om deze reden – wat speelde er nu allemaal in en rond dit project – heeft Liwwadders bij de provincie aanvullend gevraagd om de verslagen en aanverwante stukken van de Stuurgroep Frij-Stipers.