Lagere Lasten Burger: opheffen Wetterskip levert 10 miljoen euro op – Wetterskip heeft financiën niet op orde

(tekst: redactie Liwwadders)

‘Opheffen? Als ik morgen het voorstel voor het opheffen van een zelfstandig Wetterskip Fryslân ter bespreking zou krijgen, dan zou ik daar heel blij mee zijn.’ Sjerp de Jong, lid algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân en nummer twee op de lijst Lagere Lasten Burger, windt er geen doekjes om. Volgens hem kan een waterschap prima ondergebracht worden bij een instelling zoals de provincie. Besparing: 10 miljoen euro structureel.

Lagere Lasten Burger is de luis in de pels van het alsmaar uitdijende Wetterskip Fryslân. Vergaderen om het vergaderen, opgeblazen en oneigenlijke taakstelling en wonderlijke financiële escapades: al deze zaken geven voeding aan het, op het eerste gezicht, standpunt van de partij van Sjerp de Jong. Als voorbeeld van oneigenlijke taken noemt hij de controle van het Friese zwemwater en de gewasbescherming. Taken die gemakkelijk kunnen worden ondergebracht bij andere instanties. Ook noemt hij in dit verband het grijze gebied waar Wetterskip Fryslân mee in haar maag zit. Dan gaat het over het vaarwegenbeheer. Is dat nou een taak van de provincie of van het Wetterskip? De een wijst, als het om de kosten gaat, naar de ander. En tegelijkertijd zouden ze, als er wel geld voor beschikbaar is, graag deze klus klaren. Maar voorlopig is het beheer van de tientallen kilometers vaarweg een klus die alleen aangepakt wordt bij calamiteiten.

Lagere Lasten Burger wordt nog regelmatig met een kluitje in het riet gestuurd. Terwijl de partij zaken aankaart die niet gering zijn. Dat niet iedereen zicht heeft op wat er zich op het financiële speelveld afspeelt, ervoer De Jong enkele jaren geleden toen hij de uitstaande leningen en de voorstellen voor herfinanciering van het dagelijks bestuur nader beschouwde. De oud-docent economie aan het Hanzecollege in Groningen ontdekte zaken die volgens hem duidden op onregelmatigheden en in ieder geval de portemonnee van de burgers niet ten goede kwamen. ‘Ik zag dat er afkoopsommen in rekening werden gebracht voor bepaalde leningen die op een reguliere wijze waren afgelost en waarvoor die afkoopsommen volstrekt overbodig waren.’ Daarnaar gevraagd bleek het antwoord te luiden dat deze afkoopsommen deel uitmaakten van een groot financieringspakket. ‘Het werd ons als doodnormaal voorgesteld. Daarbij werd een deskundige uit Zeist ten tonele gevoerd om het uit te leggen. De meerderheid ging hiermee akkoord.’

Dat de lasten voor de burgers keer op keer omhooggaan, heeft volgens De Jong te maken met het gegeven dat de financiën niet op orde zijn. Hij geeft twee voorbeelden waarbij er geschoven is met
afschrijvingsperioden. ‘Financiering van de zeedijk is gegaan van dertig jaar naar vijf jaar. Maar daar horen de investeringen natuurlijk bij. Als je dat, zoals het dagelijks bestuur heeft gedaan, op dertig jaar laat staan, kom je in de moeilijkheden. Onnodig, maar het is wel gebeurd. Ander punt: herfinanciering leningen van 28 miljoen. Dit is uitgesmeerd tot 2054, terwijl de activa geen langere levensduur hebben. Vergelijk het met een auto die afgeschreven is maar waarvan de lening doorloopt. Iedere financieel deskundige zal zeggen: dat klopt niet. Maar bij het Wetterskip kan dit gewoon. Partijen die nu klagen over tekorten en bezuinigingen plengen krokodillentranen. Ze zijn zelf de oorzaak van dit foute beleid.’

Ook de democratische, of liever ondemocratische, besluitvorming vormt een reden voor Lagere Lasten Burger om te zeggen: stop hiermee! Het dagelijks bestuur van het Wetterskip Fryslân, dat bestaat uit leden van CDA, CU en Water Natuurlijk (GroenLinks en D66), is gevormd uit een minderheid van de uitgebrachte stemmen. De coalitie wordt slechts gevormd door 93.000 van de 253.000 uitgebrachte stemmen. Dit is het gevolg van de zogenaamde geborgde zetels die buiten de verkiezingen om aan bepaalde partijen, zonder democratische procesvorming, bij wet worden toegewezen. Een systeem uit de prehistorie dat de gevestigde orde wil handhaven, aldus De Jong. Op de keper beschouwd is dit systeem gunstig voor de boeren en nadelig voor de burger. De Jong schat dat de lasten van de burger hiermee zo’n vier procent hoger liggen. Nog afgezien van de besparing voor iedereen die opheffing van het Wetterskip zou opleveren.

Voorlopig zit dijkgraaf Paul van Erkelens nog hoog en droog op zijn post in de wetenschap dat zijn dagelijks bestuur toch wel doet wat hij zegt. Dat hij meer rekening zou moeten houden met de overige leden van het bestuur van het Wetterskip, zoals aanbevolen in een functioneringsrapport over zijn werkwijze, heeft volgens die leden nog geen zoden aan de dijk gezet.

foto: André Keikes